Kapya Biberi (Kırmızı Yağ Biberi) : bir C vitamini ve A vitamini deposu

Bu faydalı bitkiyi kapya biberini (kırmızı yağ biberini) gelin birlikte inceleyelim. Faydalarını öğrenip hayatımıza özellikle çiğ olarak dahil edelim.

Biber bitkisinin anavatanı Amerika Kıtasıdır. Bu kıtada özellikle Meksika, Orta Amerika ve Güney Amerika ’nın kuzey bölgeleri bu bitkinin yayıldığı bölgelerdir. Patlıcangillerden it üzümü (köpek üzümü) adı verilen bitki ile aynı ailedendir. Avrupa kıtasının bu bitki ile tanışması, tohumlarının 1493 yılında İspanya ‘ya ulaşması ile başlar. Avrupalılar o tarihlere kadar kullandıkları Hindistan kökenli karabiberden gelen biber adını, hiç bir akrabalığı olmamasına rağmen bu yeni acı meyveleri olan bitkiyi tanımlamak için de kullanmaya başlarlar. Bu tarihten sonra yetiştiricilik yöntemleri ile biber çeşitlendirilir. Örneğin ilk tatlı dolmalık biber türü 1920 ‘lerde Macaristan geliştirilmiştir.

Modern kapya biberi, acı kırmızı biberlerle aynı ailedendir. Pişmiş veya çiğ tüketilebilen bir meyvedir. Bazen yakın akrabası acı kırmızı biberler gibi kapya biberi de kurutulup toz haline getirilebilir.

Kapya Biberinin düşük kalorisi yanında özelikle C vitamini ve diğer antioksidanlar açısından zengin içeriği, onu sağlıklı bir beslenmenin önemli bir ögesi haline getirir.

Besin Değeri:

100 gram çiğ kapya biberinde karbonhidrat kaynaklı 14,3 kcal ve günlük önerilen miktarının %8’ine denk gelen 2,1 g lif bulunur. Ayrıca 25 mg omega-3 ve 45 mg omega-6 yağ asitleri aşağıda belirtiğim içeriğe eşlik eder:

• C vitamini : 128 mg yani günlük ihtiyacın 2 katından fazla

• A vitamini : 3131 IU yani günlük ihtiyacın %63’ü kadar

• B6 vitamini (piridoksin) : 0,3 mg yani günlük ihtiyacın %15’i kadar

• B9 vitamini (folat) : 46 mcg yani günlük ihtiyacın %11’i kadar

• E vitamini (alfa tokoferol) : 1,6 mg yani günlük ihtiyacın %8’i kadar

• K vitamini : 4,9 mcg yani günlük ihtiyacın %6’ı kadar

• Potasyum : 211 mg yani günlük ihtiyacın %6’ı kadar

• Manganez : 0,1 mg yani günlük ihtiyacın %6‘ı kadar

(not: besin değerleri nutritiondata.self.com kaynağında alınmıştır.)

Diğer faydalı bitkisel bileşikler:

Bitkisel antioksidan içeriğinin en önemli kısmı karotenoidler oluşturur. İçeriğindeki faydalı bitkisel bileşikleri belirtmek gerekirse;

• Kapsantin : Bibere canlı kırmızı rengini veren bu bileşik kuvvetli bir antioksidandır.

• Lutein : Olgun kapya biberde bulunmayan göz sağlığı için faydalı bileşik özellikle olgunlaşmamış kapya biberinde bulunur. Bunu özellikle belirtmek istedim.

• Kuersetin : Kanser ve kalp hastalığı gibi kronik hastalıklardan korunmada faydalı olan bu polifenol yapısındaki kıymetli antioksidan kapya biberinin de içinde olduğu bir kaç bitkide bulunur.

• Luteolin : Hipertansiyon gibi rahatsızlıklardan ve kanser gibi inflamasyon bağlantılı sorunlardan korunmak için dikkati çeken polifenol yapılı bir antioksidan olan luteolin de bulunur.

Sağlık için Faydaları :

Alzheimer ‘a karşı korur : Bazı sinir hücrelerini (kolinerjik nöronlar olarak adlandırılır) çevreleyen boşluklarda amiloid proteinlerinin aşırı birikmesinin Alzheimer ile ilişkili olduğu bilinmektedir. Amiloid proteinlerinin birikmesi için öncelikle APP (amiloid precursor proteins) denilen ve bu amiloid proteinlerin öncülerinden olan proteinlerin oluşması gerekir. Bu öncü proteinlerin oluşması için sekretaz denilen enzimlerin yardımı gerekir. Son yıllarda yapılmış araştırmalarda kapya biberinin bu enzimlerin aktivitesini bloklayabildiğini ve dolayısıyla amiloid protein üretimini azaltabildiğini göstermektedir. Bu özelliği ile Alzheimer hastalığına karşı koruıyabildiğine inanılmaktadır.

Bağışıklık sistemini destekler : Çiğ tüketildiğinde içeriğindeki yüksek C vitamini bağışıklık sistemini destekler. En fazla yararı sağlamak için çiğ tüketilmelidir çünkü pişirme işlemi C vitaminini etkisizleştirir. Örneğin sadece 30 dakika pişirmek kapya biberinin C vitamini içeriğini %65 oranında azaltır. Daha detaylı bilgi için ilgili yazımı okuyabilirsiniz.

Kansızlıktan korur : Kansızlık dediğimiz konu kanın oksijen taşıma kabiliyetinin düşmesi ile oluşur. Kansızlığın en önemli sebeplerinden biri, kendisini güçsüzlük ve yorgunluk olarak gösteren demir eksikliğidir. Kendisinin bir miktar demir içeriği olmasına rağmen sindirim sisteminde demir emilimini arttıran C vitamininden bolca içerir. Beslenmedeki bu yüksek C vitamini varlığı besinlerdeki demirden daha fazla yarar sağlamamızı sağlar. Örneğin demir içeriği fazla olan et, maydanoz gibi gıdaların yanında çiğ kapya biberi tüketilmesi demir emilimini arttırarak kansızlığa karşı korur.

Cildi Güzelleştirir : Çiğ tüketildiğinde içeriğindeki yüksek C vitamini ile cildimizin esnekliğini koruyan kolajen adlı proteinin üretiminin kolaylaşmasını sağlar. Ve A vitamini içeriği ile de cildinizi zaralı ışınlardan ve oksidatif hasardan korur. Detaylı bilgi için lütfen bunun ile ilgili yazımı okuyabilirsiniz.

Göz Sağlığına Faydalıdır : Sarı nokta hastalığı (maküler dejenerasyon) ve katarak gibi yaygın göz hastalıkları yaşlanmanın veya enfeksiyonların sonucu olarak ortaya çıkarlar. Ancak beslenmenin bunların oluşmasında anlamlı etkisi vardır. Karotenoitler açısından zengin kapya biberi bu sıkıntıların önlenmesinde yardımcı olacaktır.

Kan şekerini düşürür : Çiğ kapya biberinin zengin antioksidan içeriğinin kan şekerinin düşmesine yardımcı olabildiği ile ilgili araştırmalar yapılmıştır.

Kansere karşı koruyucu etkisi vardır : C vitamini, A vitamini ve antioksidan varlığı kansere karşı korunmada yardımcı olacaktır. Yapılan araştırmalar günlük beslenmede yüksek antioksidan alımının oksidatif hasarı düşürebildiği ve kanseri engelleyebildiği bulunmuştur.

Ülkemizde yetişen ve beğenilerek tüketilen kapya biberini, beslenmemizde özellikle çiğ olarak yer vermek ve bolca tüketmek sağlığımız açısından çok büyük katkı sağlayacaktır. Salatalara doğrayın, bir meyve gibi direkt tüketin ama mutlaka yaşamınıza dahil edin.

Sağlıkla Kalın.

---

#kapyabiberi #kırmızıyağbiberi