D-Mannoz : basit bir şekerin idrar yolları enfeksiyonu (sistit) için kullanımı

Sistit veya idrar yolları enfeksiyonu idrar kanalında, idrar kesesinde, böbrek kanallarında ve hatta böreklerde oluşabilir. Çoğunlukla belirtileri ağrılı ve sık idrara çıkma, karnın alt kısmında ağrı ve kanlı idrardır. Sistit, çoğunlukla kadınlarda rastlanıldığı gibi erkeklerde de görülebilen, tüm enfeksiyon hastalıkları içerisinde ikinci en yaygın enfeksiyon türüdür. İstatistik bir bilgi vermek gerekirse, kadınların %40 ile %60 ‘ı hayatlarında en az bir kere bu hastalığa yakalanırlar.

Zayıf bağışıklık sistemi bu hastalık için riski arttırır. Dolayısıyla bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek bu rahatsızlıktan korunmak için önemli bir noktadır. Başka faktörlerde vardır. Örneğin kadınlarda ise cinsel birleşme bu hastalığı tetikleyebilir. Yetersiz hijyen, bağırsakta yaşayan bakterilerin cinsel birleşme neticesinde idrar yoluna bulaşmasına neden olabilir. Bu sebeple kadınlar birleşme öncesi genital bölgeyi temizleyebilir ve birleşme sonrasında idrara çıkarak enfeksiyon riskini azaltabilirler. Erkekler için örnek vermek gerekirse, iyi huylu prostat büyümesi yaşayan hastalarda azalan idrar akışı neticesinde sistit yani idrar yolları enfeksiyonu ortaya çıkabilmektedir.

Meraklısına biraz kimya bilgisi vererek konumuzun D-Mannoz kısmına giriş yapalım. Karbonhidratların en küçük yapı taşlarına monosakaritler (basit şekerler) denilmektedir. İşte yazımda bahsedeceğim MANNOZ aldozlar grubuna üye bir monosakarittir. Kısaca söylersek basit bir şeker türüdür. Mannoz doğada genelde serbest halde bulunmaz. Bir çok bitkide mannan formunda görülürken, bazı proteinlerin yapı taşı olarak ve hayvanlarda ise glikopeptit denen bileşiklerin yapı taşı olarak da önümüze çıkar. D-Mannoz ise bu bileşiğin bir izomeridir.

Bal arıları için zehir etkisi yapan, laboratuvarda bebek fareleri kör edebilen D-Mannoz isimli bu basit şekerin insan için bir çok tıbbi faydası vardır. Örneğin bazı kanser türlerinin metabolizmalarını yanıltabilmek, idrar yolları enfeksiyonlarını tedavi edebilmek ve korunma sağlamak gibi faydalarını öncelikli belirtmek gerekir. Ben yazımın konusu gereği idrar yolları enfeksiyonu ile ilgili faydalarından bahsedeceğim.

Vücudumuz D-mannozu kendi üretebildiği gibi dışarıdan besinler yoluyla da alabilir. Bir çok meyve ve sebze türü D-mannoz içerirler. Örneğin;

• Kırmızı frenk üzümü

• Elma

• Portakal

• Şeftali

• Brokoli

• Taze Fasulye

Ayrıca günümüzde gıda takviyesi ürünlerinde tablet veya toz halinde de bulunabilmektedir.

İdrar yolları enfeksiyonu yani diğer adıyla sistit hastalığının sebepleri bakteriler ve virüslerdir. Bu sebeplerin içinde E.Coli bakterisi %90 şikayetin arkasından çıkarak birinciliğe oturur. Bu bakteri bağırsaklarımızda bize zarar vermeden yaşarken idrar yollarına bir kez girdi mi çeperlerdeki hücrelerin yüzeyine yapışır, ürer ve enfeksiyona yani bu hastalığa sebep olurlar.

Aslında idrarın kendisi, idrar yapılırken bakterileri dışarı atılmasına yardım eder. Ancak FimH adı verilen bileşen E.Coli bakterisinin idrar yolundaki hücrelere tutunmasını sağlayarak idrar sıvısının bu temizleme işleminden kurtulmasını sağlar. İşte araştırmacılar bu FimH denilen protein bileşenine konsantre olarak E.Coli bakterisinin tutunmasını engelleyecek bir yol bulmayı düşündüler.

İsviçre ‘de 2016 yılında yayınlanan bir araştırma, E.Coli bakterisinin hücre yüzeyine yapışmasını sağlayan bu FimH denilen yüzey bileşenini hedefleyerek antibiyotiğe gerek kalmadan idrar yolları enfeksiyonunun tedavi edilebileceğini bizlere gösterdi. Bir basit şeker olan D-mannoz ‘un sindirim sisteminden geçip böbreklerden atılırken E.Coli bakterisine yapıştığını buldular. Bu sebeple D-mannoz ve diğer mannoz içeren maddelerin, bu FimH bileşenin hücrelere bağlanmasına etkisini araştırdılar. 2014 yılında İtalya ‘da yapılan bir araştırmada inatçı idrar yolları enfeksiyonuna sahip hastalarda D-mannoz ile ilgili olumlu sonuçlar elde ettiler. Bir kaç farklı araştırma da bu sonuçları destekledi. Bu araştırmalarda D-mannozun etkinliği standart tedavilerde kullanılan antibiyotiklerle kıyaslanabilir sonuçlardı. Hastaların bir çoğunda enfeksiyona bağlı bulgular düzeldi.

Peki bu faydaları elde etmek için D-Mannozu nasıl kullanmamız gerekiyor?

Bu sorunun cevabı için aşağıdaki soruların öncelikle cevaplanması gerekir;

• Sistit yani idrar yolları enfeksiyonundan korunmak için mi kullanacaksınız yoksa tedavi etmek için mi kullanacaksınız?

• Ne kadar bir doza ihtiyaç duyuyorsunuz?

• D-Mannoz ‘u almak için ne tür bir ürün kullanmayı düşünüyorsunuz?

D-mannoz, sık tekrarlayan idrar yolları enfeksiyonundan korunmak için veya aktif bir idrar yolları hastalığını tedavi etmek için kullanılabilir. Ancak bu iki durum için kullanılması önerilen dozlar farklıdır.

Dozların tıbben daha net belirlenmesi için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir. Bu durumda hekimler D-mannoz araştırmalarında kullanılıp fayda sağlanmış dozları hastalarına önermektedirler. Bu dozları aşağıda belirttim;

• Tekrar eden sistitten (idrar yolları enfeksiyonundan) korunmak için günlük 2 gram D-Mannoz 1 kerede veya 2 eşit doz olarak 1 gram sabah 1 gram akşam olacak şekilde alınması önerilir.

• Aktif sistit (idrar yolları enfeksiyonu) hastalığını tedavi etmek için ise 3 gün boyunca günde 2 kere 1,5 gram ve 3 günün sonrasında 14 günlük bir periyotta günde 3 sefer 1 gram D-Mannoz kullanılması önerilir.

D-Mannoz kapsül veya toz formunda tedarik edilebilir. Kullanılacak formlar arasında etki farkı yoktur, seçimi tamamen sizin tercihinize bağlıdır. Kimi kapsül yutmayı pratik bulurken, kimisi de toz formunu, kapsüllerde kullanılan yardımcı maddelerden sakınmak için tercih edebilir.

İster toz, ister kapsül formunda olsun yukarıdaki dozlara göre alımınızı ayarlayabilirsiniz. Örneğin kullanacağınız kapsüller 500 mg 'lık ise ve siz günde 2 gram kullanacaksanız bu günde 4 kapsül yapacaktır.

D-mannoz kullanımında ne tür yan etkilerle karşılaşabiliriz?

Çoğunlukla D-Mannoz insanlarda hiç bir bir yan etki oluşturmaz. Ancak kimi hassas bünyelerde ve haliyle doza bağlı olarak yumuşak dışkılama ve hatta ishal hali görülebilir.

Eğer diyabet hastasıysanız, D-mannoz kullanmaya başlamadan önce hekiminize danışmanız yerinde olacaktır. D-Mannoz ’un bir basit şeker olduğu düşünüldüğünde dikkatli olmak yerinde bir karar olacaktır. Hekiminiz d-mannoz kullanımı süresince kan şekerinizi takip etmek isteyebilir.

Eğer aktif bir sistit (idrar yolları enfeksiyonu) sorununuz varsa öncelikle vakit geçirmeden bir doktora başvurmak çok önemlidir. Çünkü bir çok kişide d-mannoz tek başına çözüm olabilirken kimi bünyelerde ise bu rahatsızlığın tedavisi için önerilen bir antibiyotik ile beraber kullanılması gerekebilmektedir. Eğer müdahalede gecikilirse enfeksiyon böbreklere ve hatta kana yayılabilir.

Unutmayın D-mannoz üzerine araştırmalar bir yandan devam ediyor. Bu güne kadar alınmış sonuçlar tekrarlayan sistit rahatsızlığı olan bir çok hastada D-Mannozun işe yaradığı gösteriyor olsa da özellikle yüksek dozların farklı yan etkiler oluşturup oluşturmayacağı henüz net bilinmemektedir.

Doktorunuzla konuşun, belki uygulayacağı antibiyotik tedavisi ile bereber D-mannoz kullanımını önerebilir.

Bu arada, antibiyotik ve/veya D-Mannoz kullanırken;

• tedavinizi kızılcık (Cornelian Cherry), frenk üzümü (cranberry) gibi besinler ile destekleyebilirsiniz,

• probiyotik gıdalar ve destekler tüketebilirsiniz,

• Bağışıklık sisteminizin bu hastalıkla baş edebilmesi için güçlü olmalıdır, C vitamini alımınızı arttırabilirsiniz,

• bol bol su için,

• idrara çıkma ihtiyacı hissettiğinizde bunu geciktirmeden gerçekleştirin,

• kişisel hijyeninize özen gösterin.

Umarım bu bilgiler şifa bulmanızda ve bu hastalıktan korunmanızda sizlere faydalı olur.

Amaç Yaşamı Takip Etmeyi ve Dostlarınızla Paylaşmayı Unutmayın.

Sağlıklı yaşam için vücudunuza zaman ayırın, öğrenin ve uygulayın.

Sağlıkla Kalın.